ยางหมดอายุ ดูยังไง? เช็คง่ายๆ ปลอดภัยทุกเส้นทาง

ยางรถยนต์เป็นส่วนประกอบสำคัญของรถยนต์ที่ส่งผลต่อความปลอดภัยในการขับขี่อย่างมาก ยางที่อยู่ในสภาพดีจะช่วยให้ควบคุมรถได้แม่นยำ ลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ แต่ยางรถยนต์ก็มีอายุการใช้งาน หากปล่อยให้ยางหมดอายุ อาจทำให้เกิดอันตรายร้ายแรงได้ บทความนี้จะแนะนำวิธีสังเกตยางหมดอายุอย่างละเอียด เพื่อให้คุณสามารถตรวจสอบยางรถยนต์ด้วยตัวเองและขับขี่ได้อย่างปลอดภัย

วันที่ผลิตยางรถยนต์ (tire manufacturing date)

การตรวจสอบวันที่ผลิตยางรถยนต์เป็นขั้นตอนแรกในการประเมินอายุของยาง โดยวันที่ผลิตจะถูกระบุเป็นรหัส dot (department of transportation) บนแก้มยาง

วิธีอ่านรหัส dot

รหัส dot จะประกอบด้วยตัวอักษรและตัวเลขหลายชุด แต่ส่วนที่เราสนใจคือตัวเลข 4 หลักสุดท้าย ซึ่งแสดงถึงสัปดาห์และปีที่ผลิต

• ตัวเลข 2 หลักแรก: แสดงถึงสัปดาห์ที่ผลิต (01-52)
• ตัวเลข 2 หลักหลัง: แสดงถึงปีที่ผลิต

ตัวอย่าง: dot xxxx xxxx 2024 หมายความว่ายางเส้นนี้ผลิตในสัปดาห์ที่ 20 ของปี 2024

ตำแหน่งของรหัส dot

โดยทั่วไป รหัส dot จะอยู่บนแก้มยางด้านใดด้านหนึ่ง อาจจะต้องสังเกตดีๆ เพราะบางครั้งตัวอักษรอาจมีขนาดเล็ก

อายุการใช้งานยาง (tire lifespan)

แม้ว่าตามกฎหมายจะกำหนดอายุยางไว้ที่ 5 ปี นับจากวันที่ผลิต แต่ในความเป็นจริง อายุการใช้งานของยางอาจสั้นหรือยาวกว่านั้น ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง

ปัจจัยที่ส่งผลต่ออายุการใช้งานยาง

• สภาพอากาศ: ความร้อนสูง แสงแดดจัด และความชื้น สามารถทำให้ยางเสื่อมสภาพเร็วขึ้น
• การใช้งาน: การขับขี่ที่ความเร็วสูง การบรรทุกน้ำหนักเกินกำหนด และการเบรกอย่างรุนแรง จะทำให้ยางสึกหรอเร็วขึ้น
• การดูแลรักษา: การไม่เติมลมยางให้ถูกต้อง การไม่สลับยาง และการไม่ตรวจสอบสภาพยางอย่างสม่ำเสมอ จะส่งผลเสียต่ออายุการใช้งาน

สัญญาณเตือนยางหมดอายุ (warning signs)

นอกจากการตรวจสอบวันที่ผลิตแล้ว การสังเกตสัญญาณเตือนความเสื่อมสภาพก็เป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้สามารถเปลี่ยนยางได้ทันท่วงทีก่อนที่จะเกิดอันตราย

รอยแตกลายงา

รอยแตกลายงาคือรอยแตกเล็กๆ ที่เกิดขึ้นบนแก้มยางหรือบริเวณร่องยาง ซึ่งเป็นสัญญาณบ่งบอกว่ายางเริ่มเสื่อมสภาพจากความร้อนและแสงแดด หากพบรอยแตกลายงาจำนวนมาก ควรรีบเปลี่ยนยางทันที

การบวม

การบวมของยางแสดงว่าโครงสร้างภายในของยางเสียหาย อาจเกิดจากการกระแทกหรือการใช้งานที่ผิดวิธี หากพบการบวม ควรรีบเปลี่ยนยางทันที เพราะอาจทำให้ยางระเบิดได้

การเสียรูป

การเสียรูปของยาง เช่น ยางบิดเบี้ยว หรือมีลักษณะไม่สมมาตร แสดงว่าโครงสร้างภายในของยางเสียหาย และอาจทำให้ควบคุมรถได้ยากขึ้น

ความลึกร่องยาง

ความลึกของร่องยางมีผลต่อการยึดเกาะถนน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพถนนเปียก หากร่องยางตื้นเกินไป จะทำให้ประสิทธิภาพในการรีดน้ำลดลง และเสี่ยงต่อการเกิดอาการเหินน้ำ

สามารถตรวจสอบความลึกร่องยางได้โดยใช้เครื่องมือวัด หรือใช้เหรียญบาทจุ่มลงในร่องยาง หากไม่เห็นขอบเหรียญ แสดงว่าร่องยางยังมีความลึกเพียงพอ

ผลกระทบของการใช้ยางหมดอายุ (consequences)

การใช้ยางหมดอายุมีความเสี่ยงหลายประการ ทั้งในด้านความปลอดภัยและกฎหมาย

ความเสี่ยงต่อความปลอดภัย

• ยางระเบิด: ยางที่เสื่อมสภาพมีความเสี่ยงที่จะระเบิดได้ง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อขับขี่ด้วยความเร็วสูงหรือบรรทุกน้ำหนักมาก
• การควบคุมรถยากขึ้น: ยางที่เสื่อมสภาพจะมีการยึดเกาะถนนน้อยลง ทำให้ควบคุมรถได้ยากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพถนนเปียก
• ระยะเบรกยาวขึ้น: ยางที่เสื่อมสภาพจะมีประสิทธิภาพในการเบรกลดลง ทำให้ระยะเบรกยาวขึ้น และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ

กฎหมาย

กรมการขนส่งทางบกกำหนดให้ยางรถยนต์มีอายุการใช้งานไม่เกิน 5 ปี นับจากวันที่ผลิต หากใช้ยางที่หมดอายุ อาจถูกปรับหรือถูกสั่งให้เปลี่ยนยางได้

การจัดเก็บยางอย่างถูกต้อง (proper tire storage)

หากคุณมียางสำรองที่ยังไม่ได้ใช้งาน การจัดเก็บอย่างถูกต้องจะช่วยยืดอายุการใช้งานของยางได้

ข้อควรปฏิบัติในการจัดเก็บยาง

• ทำความสะอาดยาง: ก่อนจัดเก็บ ควรทำความสะอาดยางให้ปราศจากสิ่งสกปรกและคราบน้ำมัน
• เก็บในที่แห้งและเย็น: ควรเก็บยางในที่แห้งและเย็น หลีกเลี่ยงแสงแดดจัดและความร้อนสูง
• ป้องกันแสงแดด: ควรหุ้มยางด้วยผ้าคลุมหรือถุงพลาสติกสีดำ เพื่อป้องกันแสงแดด
• วางในแนวตั้ง: ควรวางยางในแนวตั้ง เพื่อป้องกันการเสียรูป

การกำจัดยางหมดอายุอย่างถูกวิธี (proper disposal)

การกำจัดยางหมดอายุอย่างไม่ถูกวิธีส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อม ควรนำยางไปกำจัดที่ศูนย์บริการยางรถยนต์ หรือสถานที่รับกำจัดยางที่ถูกต้อง

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

• มลพิษทางอากาศ: การเผายางทำให้เกิดมลพิษทางอากาศที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
• มลพิษทางดินและน้ำ: ยางที่ไม่ถูกกำจัดอย่างถูกต้องอาจปล่อยสารเคมีที่เป็นอันตรายลงสู่ดินและน้ำ
• แหล่งเพาะพันธุ์ยุง: ยางที่ทิ้งไว้กลางแจ้งอาจเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย ซึ่งเป็นพาหะของโรคไข้เลือดออก

คำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ (expert advice)

เพื่อความปลอดภัยสูงสุด ควรปรึกษาช่างผู้ชำนาญเกี่ยวกับการเลือกซื้อและดูแลรักษายางรถยนต์

“การตรวจสอบสภาพยางอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อความปลอดภัยในการขับขี่ หากไม่แน่ใจ ควรปรึกษาช่างผู้ชำนาญ” - ช่างซ่อมรถยนต์

ผู้ผลิตยางรถยนต์ชั้นนำหลายราย เช่น michelin และ bridgestone ให้ความสำคัญกับการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตยางที่ช่วยยืดอายุการใช้งาน และเพิ่มความปลอดภัยในการขับขี่

สรุป

การตรวจสอบยางรถยนต์อย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อความปลอดภัยในการขับขี่ ควรตรวจสอบวันที่ผลิต สัญญาณเตือนความเสื่อมสภาพ และความลึกร่องยาง หากพบว่ายางหมดอายุหรือมีสภาพไม่ดี ควรเปลี่ยนยางทันที นอกจากนี้ การดูแลรักษายางอย่างถูกต้องและการกำจัดยางที่หมดอายุอย่างถูกวิธี ก็เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม

แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม:

• กรมการขนส่งทางบก
• michelin thailand
• bridgestone thailand